İşten çıkarılanlar, çıkarılacaklar, iş arayanlar! Bu yazı size!..
Teknolojideki kitlesel işten çıkarmaların yüzeysel ve gerçek nedenleri, kaçınılmaz sonuçları?..
 
ABD merkezli Google (Alphabet), Microsoft, Amazon, Twitter, Meta (Facebook) ve diğer teknoloji şirketleri özellikle 2022’nin ikinci yarısından sonra, bugüne kadar 70.000 kişiyi işten çıkardı.  (Kaynak).  Bu kadar büyük rakamlara ulaşılmış olmasına rağmen çalışan sayısını azaltma süreci halen ve oldukça keskin biçimde devam ediyor. Bu yıl da sürmesi bekleniyor. Hatta çok kısa bir süre önce Google (Alphabet) 12.000, Microsoft 10.000, Amazon 18.000 çalışanı ile yollarını ayıracağını duyurdu. Bu steden güncel işten çıkarmaları şirket ve kişi bazında takip edebilirsiniz.
 
İşten çıkarmalar ve işe alımların dondurulması, bu devasa şirketlerin yalnızca ABD’deki operasyonlarını değil, dünyanın çeşitli yerlerinde görev yapan tüm çalışanlarını ve işlerini etkiliyor. İşten çıkarmaların, işe alımların durdurulması diğer ülkelerdeki ofisleri de kapsıyor. 
 
Diğer sektörlere de yayılacak…
 
Yanı sıra teknoloji tüm iş alanlarını da tam merkezden etkileyen stratejik ve hayati öneme sahip bir sektör. ABD ekonomisinin hatta dünya ekonomisinin lokomotif sektörlerinin başında geliyor. O nedenle teknoloji firmalarındaki bu kitlesel işten çıkarmalar ve yapısal değişimler kaçınılmaz olarak bütün diğer alanlara da yayılacak. Tüm iş dünyasında derin, dönüştürücü etkiler yapacak. Bunu tahmin etmek hiç de zor değil.
 
Yüzeysel sebepler ve nedenler:
 
1. Pandemi sırasında çok fazla işe alım yapılmış olması (Örnek: Amazon'da çalışan sayısı ikiye katlandı, Microsoft'un çalışan
      sayısı %53, Google'ın ana şirketi Alphabet’in %57, Facebook-Meta'nın %94 arttı.)
2. Büyümenin yavaşlaması
3. Enflasyonla mücadele gereği yüksek faiz, maliyet artış beklentisi
4. Resesyon korkusu 
5. Düşen karlılık oranları nedeniyle hissedarların baskısı
6. Son on yılda aşırı hatta hormonlu büyüme içine girilmiş olması. Kadrolarım kabarması
7. Çok sayıda ve iyi analiz edilmeden hızla girilen yeni, verimsiz projeden dolayı ağrlaşan operasyonel yükler
 
Gerçek durumlar ve nedenler:
 

 
Kuşkusuz yukarıda sayılanlar hayli önemli ve belirleyici. Ancak ve aslında 21. Yüzyılda artık değişim/dönüşüm, inşaat/finans gibi geleneksel sektörlerden değil teknolojiden ve teknoloji ile başlıyor. Yeni dünyaya teknolojinin açtığı, döşediği yollardan ilerleniyor.  Bu yüzden asıl sebeplerin de farklı gerçeklerin de altından daima "teknoloji" çıkıyor. Çıkmaya da devam edecek.  
 
1- İşten çıkarmalar nedeniyle kızgın ve şaşkın bakışlara muhatap olan devasa teknoloji şirketleri son on yıldır, tüm diğer sektörlerde ve sahalarda işlerin nasıl daha hızlı, daha doğru ve daha verimli yapılabileceğine kitlenmişlerdi. Yeni çareler, yeni mal ve hizmetler bulmak, üretmek için gece gündüz çalıştılar. Her türlü iş sürecinde devrimler yaşattılar. Harika çözümler, ürünler sundular. Yaşamı kolaylaştırıp nüthiş verimlilik artışları sağladılar. Her şeyi parmağımızın ucuna getirdiler. Neredeyse hepimizi "aklıma gelen başıma geliyor" noktasında taşıdılar. Binlerce "yeni iş/meslek" yarattılar.  
 
2- Tabii ki şimdi bu buluşlardan özellikle de yapay zekadan, diğer olanaklardan en fazla ve ilk önce kendileri etkilenecek ve yararlanacaklardı. Şu anda da tam olarak bunu yapıyorlar. Binlerce insanın kotaracağı işleri artık bizzat kendi geliştirdikleri sistemlerle bin katı daha hızlı, çok daha ekonomik, çok daha kolay, çok daha doğru, çok daha kaliteli yaptırmayı seçiyorlar. Net bir şekilde o faza geçiyorlar. Olan biten özünde tam olarak bu...
 
3- Teknoloji üreticisi ya da teknoloji odaklı şirketler 5G, WEB 3.0, Blockchain, Kuantum Bilişimi, Yeşil Enerji devriminin ve yapay zeka destekli tam otomasyonun resmi başlama vuruşunu yapmak üzereler. Yeni Çağa, dijital dünya vatandaşlığına kapılarını ardına kadar açmak istiyorlar. Sistem/yazılım robotları ve fiziksel robot kullanımını, diğer tüm teknolojileri, çevreci süreçleri yaygınlaştırmaya, daha doğrusu yeni oyun için yeni bir saha inşa etmeye ve yeni bir döneme başlamaya hazırlar.
 
4- Vizyonlarını yeniden tazeliyor, stratejik planlarını revize ediyorlar. Microsoft, Google, Amazon başta olmak üzere tüm teknoloji şirketleri yatırım kaynaklarını öncelikli olarak yapay zekaya kanalize etmeye hazırlanıyorlar.
 
5- Bunları yapabilmek, dünyanın yeni versiyonuna geçmek ve bu yeni versiyonu dijit dijit oluşturmak için aslında sadece ağırlık atıyorlar. Hafifliyor, küçülmek şöyle dursun daha da büyüyebilmek ve hızlı koşabilmek için toparlanıp, sadeleşiyorlar. Yeni oyun kuruyorlar…
 
Dikkat!
 


İşten çıkarma haberleri paylaşılınca çoğunluk “Hah sonları geldi. Bak onlar da batıyor, vb.” gibi kolaycı kestirimler yapıyor. Lütfen dikkatimizden kaçmasın! Bu şirketler hala dünyanın en büyükleri. Hala geleceğin nasıl olacağını belirleyen önemli oyun kurucuları.
 
Her birinin yıllık cirosu, değeri hala bizimki de dahil olmak üzere pek çok ülkenin Gayri Safi Milli Hasılasından büyük. Zarar etmiyorlar, yalnızca  “karlılıkları düşüyor”. Bünyelerinde hala delikleri epeyce büyük bir elekten geçmiş süper yetenekli insan dolu. Ayrıca kolay kolay yetişilemeyecek teknolojik üstünlükllere sahipler. En önemlisi de sıradan insan aklını aşan gelecek vizyonları var.
 
O bakımdan yazdıklarımın, insani-duygusal tatsızlığı apaçık ortada olsa da burada irdelediğim kaçınılmaz ve döneme özel gelişmelerin distopik hikayelere çerez edilmesi hepimiz için daha da tatsız sonuçlara yol açar. Bu yüzden, burada okuduklarınızı çok ciddiye alarak düşünmenizi, kendiniz için önlemler almanızı, hazırlanmanızı rica ediyor, öneriyorum. 
 
SONUÇ ve GERÇEK; Dünya yepyeni bir çağa geçiyor.
 
İşten çıkarmalarda dikkat çeken noktalar:
 
1- Çok ani ve hızlı yapılıyor. Kişiler işten çıkarıldıklarını çoğunlukla bir anda hiçbir şeye erişemeyince ve bir e-maille anlıyorlar. Bu tür ileri teknoloji şirketlerinde çalışanların evlerindeki akıllı sistemler, ev robotları, mobil uygulamalar dahi şirket serverlarına bağlı. Çalışanın şirketle ilişik kesildiği anda neredeyse dünyayla tüm irtibatları, internet abonelikleri, bilgisayarları, telefonları, arabaları, sağlık sigortası, vb. anlaşmaları, yan ödenekleri de anında kesiliyor. Bu tür öncü, stratejik şirketlerde çalışanlar çoğunlukla diğer sektörlerden daha iyi koşullarda ve olanak bolluğu içinde çalışmaya alıştıklarından bunları kaybetmeleri ilk etapta psikolojik olarak yıkılmalarına, kızgınlığa neden oluyor. 
 
2- Gidecek ve kalacakların neye göre belirlendiği tam anlaşılamıyor. İşten çıkarmalar hızlı ve ani hamlelerle yapılıyor. Genellikle performansı, verimi düşük kişi ve birimlerden başlanmaya çalışılsa da kazaya kurban giden epey stratejik önemde insan kaynağı da kaybediliyor. Ki bir örneği Twitter’da, Elon Musk sonrası görüldü. Hatta bu şekilde tam ölçüp biçmeden işten atılan bazı önemli elemanları geri çağırmak zorunda kaldılar. Bu da tedirginlik ve tekinsizlik duygusu yaratıyor. Bir müddet sonra geçer, fazla takılmayın. 
 
3- Geride kalanlar da moral bozukluğu içindeler ve oldukça yıpranmış durumdalar. Gidenlerin arkasından kalan ofis malzemesi, mobilya, mekân, cihaz, bilgi yığınları, formaliteler, sözleşmeler, hukuki sorunlar, yeniden yapılanma süreleri, vb. gibi nedenlerle geride kalan İK, finans, strateji, idari, güvenlik , IT, teknik destek, operasyonel alanlardaki çalışanlar ağır iş yükü altında eziliyorlar. Bu bölümlerde çalışanlar kendilerini enkaz altında kalmış gibi moralsiz ve yorgun hissettiklerini belirtiyorlar.
 
 
4- Hali hazırda çalışanlarda ve iş arayanlarda “iş güvensizliği, şirkete güvensizlik” oluşuyor. Araştırmalara göre gençler için daima en çok işe girilmek istenenler arasında başı çeken teknoloji şirketleri hızla cazibesini kaybediyor. Hem halen şirkette kalanlar hem de potansiyel çalışanlar eskisi kadar bu şirketlerde çalışmaya hevesli değil. Görünen o ki yakın gelecekte teknoloji şirketleri yeni atılımları ve vizyonları için kendilerine lazım olacak yeni yetenekleri istihdam etme konusunda zorluk yaşayabilecekler. 
 
5- Teknoloji sektöründen çıkan parlak profilli işsiz ordusu diğer iş arayanlar için tehdit olarak görülüyor. Teknolojiden anlayan bunca yetenek, üstelik CV’sinde çok güçlü markalarda (Apple, Google, Amazon, Meta, Facebook, Twitter, vb.) çalışmış olmanın deneyimi ve referansı ile iş piyasasına saçılmış durumda. Bu da iş aramakta olanlarda büyük moral bozukluğu yaratıyor. Ortalığı “Bu kadar parlak ve teknoloji birikimi, temeli olan zeki insan dururken beni, hem de o kadar teknolojiden de anlamıyorum, asla kimse işe almaz, iş bulamam” paniği sarıyor.
 
6- “Teknoloji sektörünün devleri bile bu kadar kişiyi işten çıkarıyorsa bize neler olmaz!” düşüncesi, halen işi olanları olumsuz etkiliyor. Arayanların umudunu iyice kırıyor.
 
7- İnsan kaynakları birimleri yıllardır yatırım yaptıkları “İşveren Markası – Employer Branding” stratejilerini, söylemlerini baştan aşağı yenilemek zorunda kalıyor. EVP’ler (Employee Value Proposition – İşveren Değer Önermesi” sil baştan temize çekiliyor. Yenileri oluşturuluyor. İmaj tazeleniyor. 
 
Her şeye rağmen işleri hala garantide olan alanlar:
 
  . Yapay zekâ & RPA Uzmanları
  . Arama Motoru Uzmanı
  . Bulut Yöneticisi
  . Bulut Mimarı
  . Otonomi Uzmanları
  . Web3.0, Blockchain Geliştiricileri
  . Bilgi Güvenliği
  . Veri Analisti
  . Geliştirici/Programcı
  . Risk Yöneticisi
  . Destek Birimleri Yöneticisi
  . Veritabanı Yöneticisi
  . Kripto varlıklar, NFT, Metaverse İş Geliştiricileri ve diğer fonksiyonlar.
  . Ekoloji, çevre uzmanları
  . Buraya da bakın 👉 Geleceğin Meslekleri
 
İşten, üstelik teknoloji alanından çıkarılan bunca yetenekli insan ne yapacak, ne/ler yapmalı?
 
1- İlk söyleyeceğim şey: Eğer “vazgeçilmez derecede gerekli, hayati, kritik, farklı, kıymetli, tam da bu zamana lazım” bir yetkinlik setiniz, beceri kompozisyonunuz yoksa “Armudun sapı, üzümün çöpü, ama benim diplomam, ama benim deneyimim, ama bana uygun değil, vb.” diyecek durumda değilsiniz. Bunu hemen cesaretle kabul edip farkındalığınız yükseltin! İş, ücret küçümsemeyin. Kalıplarınızı kırın!
 
2- Her şeyden önce tüm bunlar bireylerin yapabileceği hataların çok üstünde sebeplerle oluyor. Dünya yepyeni bir çağa geçişin devinimi içinde. Kendinizi sakın suçlamayın! Tüm dünyada en tepeden en alta kadar her insan bu sıkıntıları çekiyor, çekecek. Yalnız değilsiniz. Bir gün sıra herkese gelecek. Başınızı dik, moralinizi yüksek tutun

 
3- Sakın ola kendinize acımayın, kızmayın ve bunların size yapılmasına izin vermeyin. Ağzınızla kuş tutsanız bile eninde sonunda bu olacaktı. Üç tür insan vardır: İşten atılmış, atılacak ya da işten ayrılacak olan. Herkesin başına mutlaka birkaç kez gelecek, geliyor. Önemli olan devamını nasıl getireceğiniz, hazırlık yapmanız, kendinizi dönüştürüp, geliştirmeniz, ruh ve beden sağlığınıza dikkat etmeniz. Ve artık lütfen/mutlaka T-İnsan olmayı anlamanız, uygulamanız. Yüksünmeden, söylenmeden, çok ve disiplinle çalışın. 
 
4- İşten çıkarılan teknoloji şirketi çalışanlarının bir kısmı hızla diğer sektörlerdeki firmalar ya da daha küçük ve gelişmekte olan bilim-teknoloji şirketleri tarafından kapılacaklar. Daha düşük maaşlara ve kısıtlı olanaklara razı olacaklar. Çoğu, uzun süreli değil, kontratlı-belirli süreli iş teklifleri, projeye katılma önerileri alacaklar ve kabul de edecekler. Edin, etmelisiniz. Tabii ki her halükârda onları işe alan şirketler de bünyelerindeki eski kafalı, becerileri eskimiş insanları işten çıkaracaklar. Eğer çalışmak zorundaysanız ne yapıp ne edip 3T+HOK =5Y formülü ile (T-İnsan olmak) kendinizi sürekli yenileyip geliştirip becerilerinizi yükseltmeli ve "eskimemeyi" başarmalısınız. 
 
5- Ve olanı biteni, daha da olacakları, geleceği, kendinizi iyi analiz edin. Fütürist bakış açısı ile düşünün. Para kazanmak zorunda iseniz, çalışma hayatına devam etmek istiyorsanız tekrarlamak zorundayım “T-İnsan’laşmayı” mutlaka kavrayacaksınız. Kavramanız gerekecek. O yüzden vakit varken yetkinliklerinizi akıllıca ve disiplinle, hibrid moda geçip kürasyon yaparak otodidakt öğrenme ile geliştirin.
 
6- Kafanızda muhakkak ki çoğu da toplumsal, ailesel, sosyolojik baskı ve faktörlerle oluşmuş klişeler, şablonlar vardır. Para kazanmak için ille de yapılması gerekenler, ille de maaşlı-bordrolu-garantili diye bilinen, beylik işlere girmelisin telkinleri altında eziliyorsunuzdur. Bunlara hemen kulaklarınızı, beyninizi tıkayın. Siz kendinize güvenin. Temiz, berrak bir akılla, komplekssiz olun. Hiç kimse sizden daha iyi durumda değil. Sadece duruşu, yansıması farklı. Kendinizi küçümsemeyin, asla suçlamayın. Realist ve gelecekçi bakmaya çalışın. Dik durun!
 
7- Yeni iş modellerini, freelance, geçici iş fırsatlarını, GİG ekonomisini araştırın ve para kazanmaya devam edebileceğiniz yeni yolları öğrenin, keşfedin, sakın kaçırmayın. Etik, ahlak yollarından sakın ama sakın sapmayın. Felaketiniz olur. İş küçümsemeyin. Sizi küçümsemelerine, eleştirmelerine, kandırmalarına ise asla izin vermeyin. Özellikle eşinizin-çocuklarınızın-ailenizin “arkadaşlarım/elalem ne der” tarzı yorumlarına hiçbir şekilde aldırmayın! "Katiyen yapmam, bana yakışmaz, o kadar diplomam, itibarım, ismim, bunca sene iş deneyimim var, ayıplarlar" diyen iç sesinizi kapatıp namusunuzla, onurunuzla her işi yapın. Bu zamanlar öyle zamanlar.  Nasıl kavgada yumruk aranmazsa geçiş dönemlerinde de çoğu zaman iş seçilemez. 

Son sözler: Olan biten sizin, senin, onun, bizim suçumuz değil. Dünya düzeni ile ve dönüşümle ilgili. Kaçınılmaz. Tıpkı salgın gibi bizi aşan kitlesel türbülans içindeyiz. Sonuçlarına sakince katlanmalı sadece kendimizden medet ummalı ve bir şekilde para kazanmaya devam etmeliyiz. Bu dönemi disiplinle çalışarak, içimize kapanarak, gelişerek değerlendirmeliyiz. Bunun için de doğruluktan, etikten, ahlaktan sapmadan, neler yapmamız gerekiyorsa, kasmadan-kızmadan-yılmadan onları yapmalıyız. Bu kadar...
 
Bu konuda bir video çekmiştim. Buradan ulaşıp izleyebilirsiniz 👉 https://bit.ly/3X69rPU

Bu yazıyı da okumanızda fayda var 👉 21. yüzyıl insanı netlik-güven, adalet, sağlık ve huzur istiyor!..

Aşağıdaki grafik https//:layoffs.fyi sitesinden. Gün be gün işten çıkarmaları takip ediyor. 


#futurist #ufuktarhan #yarınınişiniyarınabırakma #Tinsan ol #gelecekgüzelgelecek

https://linktr.ee/futuristufuk

******************

Ufuk Tarhan'ın “Yarının İşini Yarına Bırakma” kitabı için > https://yarininisiniyarinabirakma.com/

Ufuk Tarhan'ın “T-İnsan” kitabı için > https://www.t-insan.com
Bireysel Antrenörlük almak için > https://goo.gl/6RfGXa 
Stratejik Danışmanlık, İş Tasarımı ve Avatarlığı hizmetlerimizden yararlanmak isterseniz;  lütfen > burayı tıklayınız 
Hizmetlerimiz & Eğitim &  Seminerlerimiz     I     M-GEN Resmi Sitesi (Referans ve Projelerimiz)
Ufuk Tarhan´ın yazı ve haberlerini  LinkedIn, Instagram, Facebook, YouTube, Twitter 'dan takip edebilirsiniz.